Stoffenstromen kunnen zowel positieve als negatieve effecten hebben, en vaak ook gelijktijdig en verschillend per onderdeel. De routes en effecten zijn elke keer anders en casusspecifiek, maar werken ver door op mens, dier en milieu. De bron van de stromen is vaak te herleiden naar hoe verschillende systemen werken: bijvoorbeeld hoe wordt ons voedsel geproduceerd? Of hoe worden onze producten gefabriceerd? En via welke routes komen ze uit bij dier en mens, en welke effecten heeft dit? De bron en verplaatsing van die stoffen zijn altijd onderdeel van een complex en verbonden geheel van landbouw-, voedsel- en gezondheidssystemen. Stromen die wij onder andere onderzoeken zijn:
Microbioom: van grond naar gezondheid
Mensen, dieren en planten hebben een eigen microbioom dat hen al dan niet vitaal houdt. Bacteriën en schimmels in de bodem helpen planten voedingsstoffen op te nemen. Bestrijdingsmiddelen verstoren dit microbioom, wat de opname van macro- en micronutriënten door de plant beïnvloedt en zo de voedselkwaliteit. Ook beïnvloedt het microbioom in fruit en groenten de darmflora van mensen, wat een rol speelt in de algehele gezondheid, bijvoorbeeld bij het verminderen van depressie en obesitas. Wij onderzoeken deze verbanden: hoe zit het werkelijk? Hoe werken deze relaties en interacties precies en wat kunnen we met deze vernieuwende inzichten in de praktijk?
Pesticiden: toxicologische effecten op de gezondheid
Chemische resten in ons voedsel kunnen zowel acute als chronische gezondheidseffecten veroorzaken, zoals Parkinson en kanker. Ze zijn ook schadelijk voor dieren en het milieu. Bijvoorbeeld: PFAS-concentraties in eieren van hobbykippenhouders vormen een gezondheidsrisico voor consumenten. We onderzoeken of bepaalde gewassen PFAS uit de bodem kunnen verwijderen (fytoremediatie). Dit lijkt zeer effectief te zijn, maar werkt het ook in de praktijk?
De relatie tussen bestrijdingsmiddelen en het verlies aan biodiversiteit
Vogels eten insecten die gevoelig zijn voor pesticiden. Dit heeft gevolgen voor hun voedselvoorziening en het ecosysteem. We testen bijvoorbeeld wat het effect is van pesticiden op mijten, springstaarten, loopkevers en schimmels in de bodem. Dit is voedsel voor bijvoorbeeld weidevogels. Ook kijken we naar de effecten van ontwormingsmiddelen op de mestfauna en het milieu. Samen met boeren en andere belanghebbenden, zoals terreinbeherende organisaties, provincies en waterschappen, zoeken we naar alternatieven om de biodiversiteit te beschermen. Welke alternatieven en integrale oplossingen zijn er nodig?
In onze onderzoeksprogramma’s spelen we in op de grote behoefte uit de praktijk aan systeemgerichte oplossingen, waarin de samenhang tussen landbouw, milieu, voedsel en gezondheid centraal staat.
Meer informatie
Op zoek naar een onderzoekspartner die stromen binnen landbouw, milieu, voedsel en gezondheid in samenhang onderzoekt? Ons interdisciplinaire team met experts staat voor u klaar om wetenschappelijke én praktijkkennis te leveren. Neem contact op met Joost Lommen.
