Stikstofvoorziening uit maaimeststoffen: bedrijfsontwerp

G.J.H.M. van der Burgt, Coen ter Berg, J. van Strien, Jan G. Bokhorst. 2011. Stikstofvoorziening uit maaimeststoffen: bedrijfsontwerp. 2011-008-LpB. Louis Bolk Instituut, Driebergen.
Pagina's / pages: 31
Type: Rapport
Download (pdf, 0.23 MB)
Taal/language: Nederlands
Abstract / samenvatting in Nederlands:

Biologische landbouw als systeem wint aan kracht als het in staat is meer dan nu het geval is te voorzien in eigen stikstof. Dat kan ingevuld worden door meer stikstofbinding in zowel veehouderij als akkerbouw, en door efficiënter gebruik te maken van de beschikbare stikstof. Mede om deze redenen kan een akkerbouwer er voor kiezen om minder of geen dierlijke mest aan te voeren. In plaats daarvan kunnen dan maaimeststoffen ingezet worden. Maaimeststoffen zijn luzerne en grasklaver die niet verkocht worden maar direct op het eigen bedrijf als meststof worden ingezet. Dit zijn dus bedrijfsinterne bronnen van stikstof. In dit verslag wordt een bedrijfsontwerp besproken voor een akkerbouwbedrijf dat gebaseerd is op stikstofvoorziening uit luzerne en grasklaver als maaimeststof. Het daardoor ontstane tekort op de P-balans wordt gecompenseerd door lokaal beschikbare natuurcompost. Het bedrijfsmodel is gebaseerd op de vruchtwisseling en de bedrijfsomstandigheden van het akkerbouwbedrijf van Joost van Strien in Ens, Noordoostpolder. De organische stof balans moet ten minste gelijk blijven met de huidige situatie, en de opbrengsten mogen niet lager uitvallen dan nu het geval is. Op basis van de uitgangspunten is een vruchtwisseling met bijbehorende bemesting ingevoerd in het model NDICEA. Daarna is in een iteratief proces met de ondernemer het bedrijfsontwerp bijgesteld tot een voor de bedrijfsleider reëel plaatje was ontstaan. Het blijkt mogelijk om, gegeven het bouwplan op hoofdlijnen zoals dat nu door van Strien gehanteerd wordt, de stikstofvoorziening sluitend te krijgen met een beperkte hoeveelheid maaimeststoffen en aanvoer van compost op basis van de fosfaatbalans. De bodem organische stof blijft op peil. Er is nog speling voor een of meerdere teelten die méér stikstof vragen dan de nu in het bouwplan opgenomen teelten. In het nu lopende vervolg onderzoek worden veldmetingen gedaan om te kijken of de aannames die voor de modelberekeningen gedaan zijn met de werkelijkheid overeenstemmen.

Trefwoorden in Nederlands: Maaimeststof, stikstof, bodemvruchtbaarheid, eigen stikstofvoorziening
Tweede taal / secondary language Engels
Abstract / summary in English:

Organic agriculture as system approach gains strength if it can produce its own nitrogen, more than what is now realized. This could be done by increased nitrogen fixation on both cattle farms and arable farms, combined with an increased nitrogen use efficiency. Because of these and other reasons, arable farmers can decide to reduce or stop the purchase of manure. Instead of this, cut-and-carry fertilizers could be used. Cut-and-carry fertilizers are alfalfa and grassclover, not sold but used on the farm as fertilizer. This text reports on the design of an arable farm based on the use of alfalfa and grassclover as cut-and-carry fertilizer. This causes a shortage in the P-balance, which is compensated by the purchase of local available compost. The design is based on the arable farm of Joost van Strien, Ens, Noordoostpolder. The soil organic matter may not decline, and the yields may not be lower than what is realized now. Based on these starting points, a crop rotation and fertilizer scheme is inserted in the nitrogen and organic matter model NDICEA. After this, an iterative process with the farmer, the farm advisor and the researcher led to a design accepted by the farmer. It turns out to be possible to make a system based on farm-own nitrogen fixation and purchase of local compost with a net zero phosphate balance. The soil organic matter stays constant. Some fertilizer is left for crops which need more nitrogen. The research will be continued in field experiments, testing the viability of the model calculations.

Keywords in English: Cut&Carry fertilizers, nitrogen, soil fertility, farm-own nitrogen supply