Deze inspiratiegids geeft antwoord op de vraag: wat zijn de werkzame elementen, kansen en uitdagingen bij het creëren van ontmoetingsplekken voor vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond en tienermeiden (12-18)?
De onderzoekers van het Louis Bolk Instituut en de GGD regio Utrecht gebruikten voor het beantwoorden van deze vraag participatief actieonderzoek. Wij als bewoners stonden centraal. In totaal zijn 70 vrouwen en meiden gesproken in vier verschillende wijken. Aan de hand van foto’s gingen we met elkaar in gesprek over wat wij fijn en minder fijn vonden aan ontmoetingsplekken in onze wijk. De onderzoekers hebben de werkzame elementen en kansen verwerkt op basis van het Beweegvriendelijke Omgeving Model (BVO-model). Volgens dit model is een plek een fijne plek als de drie wares (orgware, software en hardware) alle drie in de juiste samenhang aanwezig zijn. Dit heeft een positief effect op ons gevoel bij een plek (mindware). Mindware hebben de onderzoekers daarom aan het model toegevoegd.
De resultaten laten zien dat een fijne ontmoetingsplek voor vrouwen en meiden ontstaat als de drie wares op de juiste manier samenhangen. Bijvoorbeeld: bankjes op handige plekken bij speeltuinen, kookactiviteiten in buurthuizen, en WhatsApp-groepen voor buurtcontact. Vrouwen en meiden verschillen in wat voor hen het beste werkt. Voor vrouwen is het belangrijk dat plekken veilig aanvoelen, overzichtelijk zijn en dichtbij huis liggen. Het feit dat ze hun kinderen kunnen zien spelen vergroot dat gevoel. Voor meiden gaat het om plekken waar ze zich vrij kunnen voelen, zichzelf kunnen zijn, zonder direct bekeken of gestoord te worden.
Beschutte plekken, zonder oordeel, zijn hierin belangrijk. De aanwezigheid van positieve sociale controle draagt ook bij aan het vertrouwen om elkaar aan te spreken of hulp te vragen. Tegelijkertijd hebben wijken ook de nodige uitdagingen als het gaat om ontmoeten. Voorbeelden van zulke uitdagingen zijn afval op straat, geen geschikt aanbod, een taalbarrière, onvoldoende ruimte om activiteiten te kunnen uitvoeren of lange wachtlijsten bij de activiteiten die wel worden aangeboden.
Er liggen voldoende kansen om elkaar ontmoeten nog aantrekkelijker te maken voor vrouwen en meiden. Betrek ons en professionals bij het invullen van de wares. Creëer toegankelijke en uitnodigende ruimtes, biedt activiteiten die aansluiten op onze leefwereld, organiseer een stevig netwerk van ons als bewoners, professionals en gemeente, geef iedereen een heldere rol, en zorg ervoor dat wij vertrouwen voelen om iets zelf op te kunnen pakken. Zo groeien onze wijken uit tot plekken waar iedereen zich welkom voelt, talenten van iedereen benut kan worden en nieuwe contacten kunnen ontstaan.
Financier: ZonMW
Samenwerkingspartners: Gemeente Amersfoort, Utrecht, Nieuwegein, Zeist, Movisie, Provincie Utrecht en Universiteit Utrecht