Planty Organic evaluatie 2012-2024

Het proefveld Planty Organic is in 2012 gestart op SPNA proefboerderij Kollumerwaard met als vraag hoe ver je kunt komen in een biologische akkerbouw vruchtwisseling op basis van uitsluitend eigen gewonnen stikstof. Om die vraag zo scherp mogelijk te kunnen beantwoorden is gekozen voor een opzet zonder enige externe aanvoer. Het gaat om een zesjarige vruchtwisseling waarbij één jaar, met een klaver-luzerne mengsel, een groot deel van de benodigde stikstof bindt die als maaimeststof op andere percelen wordt toegepast. Vanaf 2021zijn de percelen gesplitst in een deel (voortgezet) zonder externe aanvoer, en een deel met 15 ton groencompost per jaar, gericht op een absoluut fosfaat evenwicht. In 2022 heeft een kleine wijziging plaatsgevonden in de vruchtvolgorde en is zomertarwe/veldboon vervangen door sperzieboon. In dit rapport wordt de bodemontwikkeling besproken met nadruk op stikstof en organische stof, en wordt de stikstof gebruiksefficiëntie bepaald. Ook de opbrengsten worden geëvalueerd. De veranderingen in stikstof dynamiek door de wijziging in het bouwplan en door de compost toediening worden besproken. Het systeem zonder aanvoer van buiten is stabiel en kan goed in het model NDICEA gesimuleerd worden. Het jaarlijks gemeten organische stof gehalte is zo goed als stabiel of stijgt zeer licht, en de gemeten N-totaal is stabiel of zakt een beetje. De nieuwe vruchtwisseling blijkt minder efficiënt met stikstof om te gaan dan de oude. De composttoevoer levert volgens de modelberekeningen in de eerste zes jaar nauwelijks meer stikstof; het organische stof gehalte en N-totaal stijgen intussen wel. De nieuwe vruchtwisseling is minder efficiënt in stikstofbenutting en organische stof opbouw.