Koppelbedrijven zijn samenwerkingsverbanden tussen twee of meer gespecialiseerde bedrijven die door uitwisseling van producten in elkaars behoefte voor mest, voer en stro proberen te voorzien. Sommige bedrijven gaan daar al heel ver in en proberen in samenwerking een gesloten bedrijf te creëren. Voor andere bedrijven blijft het bij de uitwisseling van één of twee producten. Het koppelbedrijf biedt echter de mogelijkheid om invulling te geven aan de groeiende behoefte van de biologische landbouw om te streven naar een zo regionaal mogelijke productie (zo weinig mogelijk vervoer van producten over een lange afstand) en onafhankelijkheid van inputs vanuit de gangbare sector zonder de voordelen van een gespecialiseerde bedrijfsvoering op te hoeven geven.
Dit handboek is geschreven naar aanleiding van een viertal projecten die het Louis Bolk Instituut heeft uitgevoerd in de jaren 1998-2003. De ervaringen die in deze tijd zijn opgedaan in samenwerking met de ruim vijftig boeren die actief betrokken zijn geweest bij deze projecten zijn in dit handboek opgenomen. Daarbij wordt niet alleen ingegaan op de praktische aspecten rond de samenwerking, zoals informatie over teelt, logistiek en prijzen (deel 2), maar ook op de vaak onderbelichte sociale aspecten die komen kijken bij het opbouwen van een samenwerkingsverband (deel 1). In een apart derde deel wordt ingegaan op de uitdagingen voor de biologische sector in het streven naar een zelfstandige, regionaal gebaseerde landbouw. Aan de hand van inspirerende praktijkvoorbeelden wordt geschetst hoe de biologische landbouw zijn idealen waar kan maken.
Het handboek is geschreven voor biologische boeren die praktische handreikingen en inspiratie zoeken voor het vormgeven van een samenwerkingsverband met een collega. Daarnaast verschaft het boek informatie aan adviseurs die boeren willen begeleiden in dit proces en onderzoekers die in het thema van intersectorale samenwerking geïnteresseerd zijn. Alhoewel het handboek dus geschreven is vanuit het perspectief van de biologische landbouw is het echter ook een bron van informatie en inspiratie voor de gangbare landbouw. Met name als gevolg van aanscherpende mestwetgeving komen samenwerkingsverbanden tussen akkerbouwers en veehouders steeds meer in de belangstelling te staan met vergelijkbare thema’s als lokale krachtvoerproductie en mestuitwisseling.