Nieuwe bemestingsadviezen voor de akkerbouw

Akkerbouwers innoveren en optimaliseren hun teelt geregeld, maar op het gebied van bemesting moeten ze het vaak doen met stikstofadviezen die de laatste dertig jaar nauwelijks zijn aangepast, zoals in het Handboek Bodem en Bemesting. Daarom werken we vanuit het Louis Bolk Instituut aan het updaten van bemestingsadviezen, waardoor deze beter aansluiten bij een efficiënte, rendabele en duurzame landbouw. Welke wijzigingen worden er precies doorgevoerd?

Stikstofbemesting

De huidige stikstofbemestingsadviezen zijn gebaseerd op proeven van meer dan dertig jaar oud, toen er puur op een economisch optimaal resultaat gestuurd werd. Tegenwoordig ziet de markt er echter behoorlijk anders uit: andere prijzen voor zowel grondstoffen als afzet en allerlei innovaties om efficiënter te bemesten. Ook spelen er nu meer maatschappelijke uitdagingen mee waarmee agrarische ondernemers rekening moeten houden bij hun bemesting. Dan gaat het bijvoorbeeld om het beperken van stikstofverliezen naar de omgeving om de waterkwaliteit te verbeteren. Ook kun je denken aan in hoeverre de akkerbouwsector bijdraagt aan klimaatmitigatie, maar zelf ook moet omgaan met een veranderend klimaat (klimaatadaptatie). In de PPS-BAAT werken we onder andere aan het praktijkklaar maken van de zogezegde balansmethode voor vernieuwde stikstofadviezen. Dat zijn wijzigingen waarmee de akkerbouwsector verder kan.

Gebruiksvriendelijke bemestingstabellen 

Bij de balansmethode wordt rekening gehouden met de hoeveelheid stikstof die uit de bodem vrijkomt: het stikstofleverend vermogen van de bodem. Boeren hebben een paar opties om het stikstofleverend vermogen te kunnen bepalen. Ze kunnen via het NDICEA-model een voorspelling doen of via bodemmetingen. Daarnaast zijn er ook beperkt kengetallen beschikbaar. In de PPS-BAAT vergelijken we deze rekenmodellen met elkaar en met veldmetingen om te zien welke voorspelling het meest in de buurt komt van de werkelijke levering in het veld. Vaak zijn de zorgen of twijfels over de exactheid van de voorspellingen echter niet de grootste drempel om de modellen te gebruiken in de praktijk. Het zijn juist de investeringen in tijd en kosten en de mate van gebruiksvriendelijkheid die een belangrijkere rol spelen. Daarom gebruiken we de resultaten en kennis uit de modellen om de tabel met kengetallen te actualiseren en uit te breiden, zodat een gebruiksvriendelijke en herkenbare tabel beschikbaar komt voor agrarische ondernemers.

Ook organische stof

Bemestingsadvies richt zich traditioneel voornamelijk op de drie hoofdelementen N, P en K. Organische stof speelt echter ook een cruciale rol voor het vruchtbaar houden van de bodem, het bodemleven en voor de klimaatmitigatie en adaptatie. Daarom moet dit ook in het bemestingsadvies worden opgenomen en hieraan werken wij dus ook in deze PPS.

Het project loopt tot eind 2026 en ondernemers kunnen dankzij de kennis en data die verzameld worden hun akkerbouwgewassen zuiniger en duurzamer bemesten. In dit project, dat we samen met WUR, NMI en verschillende private partners uitvoeren, kunnen wij onze wetenschappelijke kennis over de bodem en onze praktijkervaring goed combineren.