Jan-Paul Wagenaar
MSc
Programmacoördinator Duurzame veehouderij & Agrobiodiversiteit
Telefoon: +31(0)343 523.860 (algemeen)
E-mail: j.wagenaar@louisbolk.nl
Expertise
Het werkgebied van Jan-Paul Wagenaar is de melkveehouderij. Zijn werk focust zich op een aantal grote opgaven zoals stikstof, klimaat, bodem en landbouwtransitie. Hij is betrokken bij het vastleggen van koolstof in landbouwbodems in de melkveehouderij en bij het ontwikkelen van KPI’s (Key Prestation Indicators) voor de kringlooplandbouw. Daarnaast werkt hij samen met ondernemers aan het ontwikkelen van bedrijfs- en gebiedsplannen, vaak gericht op verduurzaming van het bedrijfssysteem en op het raakvlak tussen landbouw en natuur.
Recente publicaties
Alle publicaties
- Wetenschappelijk artikel (10)
- Rapport (27)
- Boek(sectie) (4)
- Vakblad artikel (29)
- Flyers en factsheets (4)
- Brochure (8)
- Congres bijdragen (27)
- Nieuwsbrief (16)
- Overig (8)
Rapport
Boek(sectie)
Brochure
Vakblad artikel
Overig
Wetenschappelijk artikel
Congres bijdragen
Flyers en factsheets
Nieuwsbrief
Rapport
Jonas Schepens, Bart Timmermans, J. Bloem, L.M. Fuchs, J.J.P. Cruijsen, Thalisa Slier, Dennis Heupink, Jan-Paul Wagenaar, Chris Koopmans. 2024. Evaluatie van maatregelen voor koolstofvastlegging na zes jaar meten op Lange Termijn Locaties.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Esther Wattel-Koekkoek, Waas Thissen, Femke Hoefnagels, Marianne Hoogmoed, Ton van Schie, Hanneke Heesmans, J. Specken, Willem Spriensma, K. Colombijn-van der Wende, Juli van Middelaar, Marieke Jelsma, Emiel Ansems, Henk Antonissen, Leen Janmaat. 2024. Koolstofvastlegging op minerale landbouwbodems in de praktijk: Overzichtsrapportage 2018 -2023.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Ana Strappini, H. Vermeer, Jan-Paul Wagenaar. 2024. KPI’s voor Dierenwelzijn.
Download full text (pdf)
Jonas Schepens, Bart Timmermans, L.M. Fuchs, Ron Peters, J. Bloem, Dennis Heupink, Jan-Paul Wagenaar, Thalisa Slier, Chris Koopmans. 2022. Meerjarige evaluatie van maatregelen voor het vastleggen van koolstof in minerale gronden. Integrale analyse over de jaren 2018-2020.
Download full text (pdf)
Bart Timmermans, Jan-Paul Wagenaar. 2022. Begrazing met waterbuffels levert bijdrage aan graslandbeheer.
Download full text (pdf)
Anne van Doorn, J. Reijs, J. W. Erisman, Frank P.M. Verhoeven, Daan Verstand, Wouter de Jong, Karin Andeweg, Nick van Eekeren, Anne Charlotte Hoes, Heleen van Kernebeek, Chris Koopmans, Jan-Paul Wagenaar, Pieter de Wolf. 2021. Integraal sturen op doelen voor duurzame landbouw via KPI’s.
Download full text (pdf)
Chris Koopmans, Ilse Geijzendorffer, Leen Janmaat, Burret Schurer, Joost Sleiderink, Jan de Wit, Jan-Paul Wagenaar. 2021. SWOT-analyse van de biologische landbouw met kansen voor stimulering.
Download full text (pdf)
Chris Koopmans, Bart Timmermans, Marianne Hoogmoed, Dennis Heupink, J.J.P. Cruijsen, Janjo de Haan, Isabella Selin Noren, Thalisa Slier, Jan-Paul Wagenaar. 2021. Evaluatie van maatregelen voor het vastleggen van koolstof in minerale gronden 2019-2023. Voortgangsrapportage juni 2021.
Download full text (pdf)
Marianne Hoogmoed, Bart Timmermans, J. Bloem, Paulien van Asperen, J.J.P. Cruijsen, Janjo de Haan, Isabella Selin Noren, Thalisa Slier, Jan-Paul Wagenaar, A. Elsen, S. Martens, Chris Koopmans. 2021. Verschillen in bodemkwaliteit door koolstofmaatregelen.
Download full text (pdf)
Berno Strootman, Floris Alkemade, Daan Zandbelt, Shera van den Wittenboer, Marieke Francke, Rienke Groot, Jorrit Noordhuizen, Wieteke Nijkrake, Thije Poels, Lotte Meijer, Corné Bloed, Jan-Paul Wagenaar, Evert Prins, Theo Spek, Lisa Timmerman. 2020. Op weg naar een New Deal tussen boer en maatschappij: Salland.
Download full text (pdf)
Berno Strootman, J. W. Erisman, Krijn Poppe, Merel Hondebrink, Jeroen Pijlman, Evert Prins, Pieter R.A. Struyk, Jan-Paul Wagenaar, Shera van den Wittenboer, Marieke Francke. 2020. Op weg naar een New Deal tussen boer en maatschappij: Advies en essays.
Download full text (pdf)
Chris Koopmans, Bart Timmermans, Janjo de Haan, A.H.M. van Opheusden MSc, Isabella Selin Noren, Thalisa Slier, Jan-Paul Wagenaar. 2020. Evaluatie van maatregelen voor het vastleggen van koolstof in minerale gronden 2019-2023.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Maaike van Agtmaal, Pedro Janssen, Bo Stout, Moira de Klyn. 2020. Bodem & Klimaat Netwerk – Veehouderij.
Download full text (pdf)
Chris Koopmans, Bart Timmermans, Jan-Paul Wagenaar, Jordy van 't Hull, M. Hanegraaf, Janjo de Haan. 2019. Evaluatie van maatregelen voor het vastleggen van koolstof.
Download full text (pdf)
Jeroen Pijlman, Jan de Wit, Joachim Deru, Maaike van Agtmaal, Jan-Paul Wagenaar, J. W. Erisman, Nick van Eekeren. 2018. Living lab Klimaatmax bedrijf - Voorstudie naar inrichting scenario’s van een landbouwbedrijf op veen met minimale klimaatimpact.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Jan de Wit, Monique Hospers-Brands, Willemijn Cuijpers, Nick van Eekeren. 2017. Van gepeperd naar gekruid grasland.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2016. Wilde vogels in en bij kippenuitlopen in relatie tot beplanting en landschap.
Download full text (pdf)
F. Neijenhuis, Jan Verkaik, Cynthia Verwer, G. Smolders, Jan-Paul Wagenaar. 2014. Integrale diergezondheid: beheersing van leverbot.
Download full text (pdf)
K.J. Hin, Jan-Paul Wagenaar, A.J. van der Zijpp, W.J. van der Weijden. 2013. Kip: het meest complexe stukje vlees- Marktmechanismen, ketenrelaties en integrale duurzaamheid.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Cynthia Verwer. 2012. Maatregelen t.b.v. een betere groei van opfokhennen.
Download full text (pdf)
Ingrid van Dixhoorn, A. Evers, A. Janssen, G. Smolders, S. Spoelstra, Jan-Paul Wagenaar, Cynthia Verwer. 2010. Familiekudde State of the Art.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2009. Biologische leghennen: gezond, gezonder, gezondst.
Download full text (pdf)
Anneke de Vries, Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Gebruik van kruiden bij de opfok van biggen.
Download full text (pdf)
Goaitske Iepema, Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman. 2005. Parasitaire wormen bij biologische leghennen.
Download full text (pdf)
Jos Langhout, Jan-Paul Wagenaar. 2004. Suckling as an alternative rearing system for replacement calves on dairy farms.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2003. Welk engels raaigrastype past het best bij witte klaver onder maai-weidebeheer?.
Download full text (pdf)
Boek(sectie)
Boki Luske, Bas Tinhout, Margot Veenenbos, Monique Bestman, Alice Blok, Hugo Bosland, Abco de Buck, Roy Gommer, Eric Hees, R.F.A. Hendriks, Zwanet Herbert, Dennis Heupink, Merel Hondebrink, Tjalling Huisman, Peter Leendertse, Monique Mul, Udo Prins, Petra I. Rietberg, Burret Schurer, Pieter R.A. Struyk, Jenneke van Vliet, Jacco Vrijlandt, Jan-Paul Wagenaar, E.A.P. van Well, Ton van Schie, Diederik Sleurink. 2024. Natuurinclusieve landbouw in de praktijk.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2003. Biodynamic poultry breeding in the Netherlands.
Jan-Paul Wagenaar, Jan de Wit. 2003. Gehele Plant Silage (GPS): ervaringen uit de praktijk.
Download full text (pdf)
Brochure
Pedro Janssen, Martine Bruinenberg, Nick van Eekeren, Nyncke Hoekstra, Jeroen Pijlman, Ton van Schie, Jan-Paul Wagenaar, Jan de Wit. 2024. Handleiding Productief Kruidenrijk Grasland.
Download full text (pdf)
Burret Schurer, Zwanet Herbert, Ollie van Hal, Jan-Paul Wagenaar, Chris Koopmans, Leen Janmaat, Jonas Schepens. 2022. Maatregelen voor het vastleggen van koolstof in minerale bodems.
Download full text (pdf)
Jan de Wit, Jan-Paul Wagenaar. 2013. De waarde van agrobiodiversiteit: Vijf maatregelen voor een beter gebruik.
Download full text (pdf)
T. van Niekerk, Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar, B. Reuvekamp. 2012. Verlagen van uitval bij leghennen.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Leen Janmaat, Monique Bestman, F. Leenstra, Marinus van Krimpen, Cynthia Verwer, Maria Groot, T. van Asseldonk, Ronald Paardekooper. 2012. Biologisch Ondernemen Legpluimvee.
Download full text (pdf)
T. van Niekerk, B. Reuvekamp, Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2011. Van kuiken tot kip.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Udo Prins. 2006. Voer van eigen bodem: voer-mestkringloop in de biologische pluimveesector.
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout. 2006. Rearing calves with cows.
Download full text (pdf)
Vakblad artikel
Dennis Heupink, Jan-Paul Wagenaar, Chris Koopmans. 2023. Kritische Prestatie Indicatoren, kans of bedreiging voor bio-sector?.
Download full text (pdf)
Astrid Manhoudt, Anne Jansma, Goaitske Iepema, Jan-Paul Wagenaar. 2020. Kruidenrijke graslanden als onderdeel van natuurinclusieve landbouw.
Download full text (pdf)
Pedro Janssen, Jan-Paul Wagenaar, Nick van Eekeren, Henk Antonissen. 2020. Productief kruidenrijk grasland biedt kans.
Download full text (pdf)
J. W. Erisman, Chris Koopmans, Marleen Zanen, Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar. 2020. Prestatie-indicatoren voor landbouwbodems.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Nick van Eekeren, Jan de Wit. 2017. Functie van kruiden in kringloop melkveebedrijf.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Nick van Eekeren, Jan de Wit. 2017. Gunstig voor bodem, plant, dier en product.
Download full text (pdf)
Jeroen Pijlman, Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar, Jan de Wit. 2016. Meer aandacht voor mineralenvoorziening.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2016. Wilde vogels in de kippenuitloop.
Download full text (pdf)
Bart Timmermans, Jan-Paul Wagenaar, Nick van Eekeren. 2016. Lidrus: ‘sluipmoordenaar’ in de weide.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Nick van Eekeren. 2012. Antibioticagebruik bij bio-geiten erg laag.
Download full text (pdf)
Cynthia Verwer, Jan-Paul Wagenaar, T. Veldkamp. 2011. Van jongs af veel vezels.
Jan-Paul Wagenaar, Leen Janmaat. 2011. Bedrijfsnetwerk pluimveehouderij verbindt: Meer afstemming tussen opfokkers, broederijen en legpluimveehouders.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2010. Blakend in de buitenlucht.
Cynthia Verwer, Jan-Paul Wagenaar. 2009. Ruwvoer in de biologische pluimveehouderij.
Jan-Paul Wagenaar. 2009. Melkvet en -eiwit, indicatie voor weerstand.
Jan-Paul Wagenaar, G. Smolders. 2009. Weerstand.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar, G. Smolders. 2006. Weerstand verhogen noodzaak,maar nog moeilijk te meten.
Download full text (pdf)
G. Smolders, Marleen Plomp, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Weerstand zie je aan koeien.
Download full text (pdf)
G. Smolders, Marleen Plomp, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Lekker in het vel – weerstand van koeien af te lezen aan uiterlijk.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Kamkleur, verenkleed en gewicht geven gezondheid kippen aan.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Kamkleur, verenkleed en gewicht zijn de beste indicatoren..
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Die Besatzdichte ist ein Risikofaktor für Federpicken.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Alette Visser. 2006. Lekker hapje blijkt te luxe.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Ron Methorst, Renske B. Loefs. 2005. Kan de biologische legpluimveehouderij haar meerwaarde behouden?.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2001. Uitloopgebruik door leghennen. Aanleg van beschutting stuurt gedrag van leghennen..
Jan-Paul Wagenaar, Jan de Wit. 2001. Grasland op veen.
Overig
Burret Schurer, Zwanet Herbert, Jan-Paul Wagenaar, Chris Koopmans, Leen Janmaat, Jonas Schepens. 2023. Infographic: Maatregelen voor koolstofvastlegging.
Download full text (pdf)
Chris Koopmans, Bart Timmermans, Janjo de Haan, A.H.M. van Opheusden MSc, Isabella Selin Noren, Thalisa Slier, Jan-Paul Wagenaar. 2019. Evaluatie maatregelen voor het vastleggen van koolstof in Lange Termijn Experimenten (LTE’s) .
Download full text (pdf)
Cynthia Verwer, Jan-Paul Wagenaar. 2011. Aanbieden van ruwvoer: effect op dier en gezondheid bij opfok- en leghennen (Presentatie).
Download full text (pdf)
Wytze J. Nauta, Jan-Paul Wagenaar, D. Roep. 2006. Different demands of (cross)breeds in organic dairy farming.
Alette Visser, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Alternatieve dierlijke eiwitbronnen voor pluimvee.
Goaitske Iepema, Jan-Paul Wagenaar. 2005. De kip kan de worm flink partij bieden.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 0. Use of outdoor runs by poultry.
Wetenschappelijk artikel
Monique Bestman, William de Jong, Jan-Paul Wagenaar, Thari Weerts. 2017. Presence of avian influenza risk birds in and around poultry free-range areas in relation to range vegetation and openness of surrounding landscape.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2014. Health and Welfare in Dutch Organic Laying Hens.
Download full text (pdf)
C. J. Nicol, Monique Bestman, A-M Gilani, M. de Haas, I.C. Jong, S. Lambton, Jan-Paul Wagenaar, C.A. Weeks, T.B. Rodenburg. 2013. The prevention and control of feather pecking: application to commercial systems.
T.B. Rodenburg, Marinus van Krimpen, I.C. Jong, E.N. de Haas, M.S. Kops, B.J. Rietstra, R.E. Nordquist, Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman, C. J. Nicol. 2013. The prevention and control of feather pecking in laying hens: identifying the underlying principles.
Jan-Paul Wagenaar, P. Klocke, G. Butler, G. Smolders, J.H. Nielsen, A. Canever, C. Leifert. 2011. Effect of production system, alternative treatments and calf rearing system on udder health in organic dairy cows.
Monique Bestman, P. Koene, Jan-Paul Wagenaar. 2009. Influence of farm factors on the occurrence of feather pecking in organic reared hens and their predictability for feather pecking in the laying period.
Henk Verhoog, Edith Lammerts van Bueren, M. Matze, Ton Baars, L.W.M. Luttikholt, Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout, Marjolein Tiemens-Hulscher, P.C. Struik, M. Haring, J.R. Bloksma, B.G.M. Pedroli, Th. van Elsen, J. van Mansvelt, Jan de Wit, Erik Baars. 2007. Values in Organic Agriculture.
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout. 2007. Practical implications of increasing 'natural living' through suckling systems in organic dairy calf rearing.
Download full text (pdf)
Jos Langhout, Jan-Paul Wagenaar. 2005. Kälberaufzucht in der modernen Milchviehhaltung.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2003. Farm level factors associated with feather pecking in organic laying hens.
Download full text (pdf)
Congres bijdragen
Jan de Wit, Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar, Frans Smeding. 2014. Species identity important to achieve benefits of diverse grassland mixtures.
Download full text (pdf)
Wytze J. Nauta, Gerjan Slingenbergh, Wim Vredevoogd, Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman. 2014. Farm based breeding of dual purpose poultry.
Download full text (pdf)
Jan de Wit, Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar, Frans Smeding. 2013. Diverse grassland mixtures for higher yields and more stable sward quality.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2012. Health and welfare in organic laying hens in The Netherlands.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar. 2012. Agroforestry as the answer to some trouble with free range chickens.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, P. Klocke, G. Butler, A. Borsari, G. Smolders. 2009. Effect of production system, alternative treatments and calf rearing systems on udder health in dairy cows.
Jan-Paul Wagenaar. 2009. Happy Dutch organic calves: suckling systems in organic dairying in the Netherlands.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout. 2007. Suckling systems in calf rearing in organic dairy farming in the Netherlands.
Download full text (pdf)
Geert-Jan van der Burgt, Jan-Paul Wagenaar. 2007. International training and exchange - a useful instrument in knowledge and attitude dissemination.
Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman. 2006. Towards animal oriented rearing methods in organic production systems.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout, Monique Bestman. 2006. Potential of suckling systems in calf rearing in organic dairy farming in The Netherlands.
Jan de Wit, Jan-Paul Wagenaar, Anneke de Vries, Ton Baars. 2006. Milk fatty acids in relation to feeding practices on Dutch organic farms.
Download full text (pdf)
Jos Langhout, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Suckling, a natural calf rearing system for organic dairy farms.
Download full text (pdf)
Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar, Pieter Jans Jansonius. 2006. Mineral content of chicory (Cichorium intybus) and narrow leaf plantain (Plantago lanceolata) in grass-white clover mixtures.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Feather pecking in organic rearing hens.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Welfare of organic laying hens.
Goaitske Iepema, Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman. 2006. Parasitic worms in organic laying hens.
Wytze J. Nauta, D. Roep, Jan-Paul Wagenaar. 2006. Animal breeding in organic farming.
Goaitske Iepema, Jan-Paul Wagenaar, Monique Bestman. 2005. Incidence of Ascaridia galli in organic laying hens..
Monique Bestman, Udo Prins, Jan-Paul Wagenaar. 2005. Ökologisches Nährstoffmanagement und artgerechte Geflügelhaltung – ist der Anbau eines Bewuchses die Lösung?.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2005. Stimulating health in organic laying hens..
Nick van Eekeren, L. Bommele, Jan-Paul Wagenaar. 2004. Is clover syst-nematode a problem for organic dairy farms?.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar, Ton Baars. 2003. Welfare assessment of organic poultry. Comparison between Animal Needs Index and feather pecking damage..
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2002. Guiding use of outdoor run in poultry.
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar, Wytze J. Nauta. 2002. Shelter in poultry outdoor runs.
Download full text (pdf)
Monique Bestman, Jan-Paul Wagenaar. 2001. Je mehr Hühner im Auslauf, desto weniger Federpicken.
Flyers en factsheets
Jan-Paul Wagenaar. 2012. Herbs in grassland and health of the dairy herd - Part 1: The potential medicinal value of pasture herbs.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2012. Kruiden in grasland en de gezondheid van melkvee - Deel 1: De potentiële medicinale waarde van kruiden in grasland.
Download full text (pdf)
Nieuwsbrief
Cynthia Verwer, Jan-Paul Wagenaar. 2011. Biokennisbericht #24: Zuivel en Rundveevlees.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2009. Natuurlijke weerstand in de melkveehouderij.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout. 2008. Suckling systems improve natural living in organic dairy calves.
Jan-Paul Wagenaar. 2005. Regionaal voer in de legpluimveehouderij.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Jos Langhout. 2004. Pleegmoeders verzorgen nieuwe opfok.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2004. Ervaringen met GPS uit de praktijk.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2003. De Luie Hond, ervaringen uit Engeland.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar, Ton Baars. 2002. Wild Health: strategieën van dieren om gezond te blijven.
Download full text (pdf)
Jan-Paul Wagenaar. 2002. Is de ziekteverwekker ook de ziekte?.
Download full text (pdf)
Nick van Eekeren, Jan-Paul Wagenaar, Marco van Liere. 2000. Triticale-rassen voor gehele plant silage (GPS).
Download full text (pdf)