Nieuwe publicaties van het Louis Bolk Instituut

Ontdek onze nieuwe publicaties uit maart, april en mei! Lees ons factsheet over lagere bemesting met behoud van opbrengst. En het vakbladartikel 'Klei in veen: wormen en mesofauna verspreiden de klei'. Bekijk daarnaast ons evaluatierapport van het Planty Organic-proefveld: 12 jaar biologische akkerbouw op kleigrond in Groningen, zonder externe aanvoer van stikstof of andere bemesting. Lees hier alle recente kennisproducten en schrijf je in voor updates.


 

Factsheet

Bodem, biodiversiteit en emissies bij drie productieniveaus

Merijn van den Hout, Frans Smeding

Drie Noord-Brabantse melkveebedrijven hebben hun bedrijf opengesteld om kennis te delen met geïnteresseerde collega-melkveehouders en bezoekers. Alle bedrijven werken bovengemiddeld natuurinclusief met ruimte voor biodiversiteit. Een vergelijking van landbouwgronden met verschillende intensiteit van gebruik geeft interessante inzichten.

 

De Hillekenshoeve: houtwallen als verbindingszones

Merijn van den Hout, Frans Smeding

Houtwallen spelen niet alleen een belangrijke rol in de ruimtelijke inrichting van landbouwgebieden, maar dragen ook bij aan biodiversiteit, waterhuishouding en soms ook de bodemkwaliteit. Voor de Hillekenshoeve, die zich richt op natuurinclusieve landbouw, vormen houtwallen een waardevolle toevoeging aan de bedrijfsvoering. Gericht beheer voor een duurzame structuur met spontane vegetatieontwikkeling en gefaseerd onderhoud versterken de biodiversiteit.

Vakblad artikel

Klei in veen: wormen en mesofauna verspreiden de klei

Lyanne van den Berg, Maaike van Agtmaal, Thom van der Sluis

Als je ter voorkoming van veenafbraak klei aanbrengt op veen, hoe verspreiden kleideeltjes zich dan door het veen? En wat heeft daar invloed op? In proeven lijkt het bodemleven hier een grotere rol in te spelen dan de regen. Wat de rol van de regenworm is, wordt duidelijk zichtbaar in het laboratorium, maar nauwelijks in veldproeven. De activiteit van mesofauna kan dat verklaren.

Natuurinclusieve akkerbouw in de praktijk

Boki Luske, Julia Mechelse, Margot Veenenbos, Annemarie Dekker, P. Wiersma

In het Buijtenland van Rhoon (ZH), Polder Ravenswoud (Fr), Westeresch (Gr) en Midwolder Bouwten (Gr) wordt ervaring opgedaan met natuurinclusieve akkerbouw. Dit biedt een inkijk in hoe natuurinclusieve akkerbouw er in de praktijk uitziet. We gaan in op de gestelde doelen en de maatregelen die genomen worden, en hoe de initiatieven financieel en procesmatig zijn georganiseerd. Wat zijn de geleerde lessen en welke resultaten zijn er geboekt? 

Lisdoddeproductie optimaliseren: soort en waterbeheer

Koen van Steenbeek, Waas Thissen, Jacco de Stigter, Abco de Buck, Jeroen Pijlman

Lisdoddeteelt kan bijdragen aan veenbehoud en is interessant als natuurlijk bouwmateriaal. Een hoge opbrengst is nodig voor teelt-rendement. Om de effecten van peilfluctuatie en bemesting via slootwater op grote en kleine lisdodde beter te begrijpen is een proef opgezet. Een constant waterpeil gaf een hogere opbrengst. De hoeveelheid nutriënten uit slootwater had amper een effect op groei.

Rapport

Planty Organic evaluatie 2012-2024

Geert-Jan van der Burgt, Bart Timmermans

Het Planty Organic proefveld onderzoekt al 12 jaar de biologische akkerbouw op de klei in Groningen, zònder externe aanvoer van stikstof of andere bemesting. Stikstof wordt binnen de eigen rotatie geteeld en toegediend als maaimeststof. Sinds 2021 worden ook percelen met compost vergeleken. De stikstofefficiëntie van het systeem zonder compost is extreem hoog. Bodemorganische stof blijft stabiel of neemt zelfs licht toe, en de N-totaal in de bodem is stabiel of zakt een beetje. Compost verhoogt organische stof, maar levert weinig extra stikstof. Hierdoor daalt de stikstof efficiëntie. Opbrengsten en bodemontwikkeling zijn uitgebreid geanalyseerd met behulp van NDICEA en worden verder beschreven in het rapport. 

Extensief Veenweide Verdienbedrijf

Testen van een integrale maatregelenset in de veenweiden bij een hoog grondwaterpeil en minder bemesting. Ontwikkelen van verdiencapaciteit met dubbeldoelkoeien, minder bemesting, beweiden door draagkracht, greppelinfiltratie en biodiverse slootkanten

Jeroen Pijlman, Nyncke Hoekstra, Monique Bestman, Wim Honkoop, Jasper Beek, Karel van Houwelingen, Harmke van der Weijde

Het veenweidengebied staat voor forse uitdagingen op het gebied van bodemdaling, klimaat, water, stikstof en biodiversiteit. Extensivering van de melkveehouderij in combinatie met het verhogen van het grondwaterpeil is in beeld als mogelijke route voor invulling van de opgaven. In dit rapport zijn de belangrijkste bevindingen op het gebied van water, bodem, gras, dier, biodiversiteit, klimaat, milieu en bedrijfseconomie beschreven.

Healthy Dutch Caribbean Islands - Nature conservation, business improvement and a resilient community by an integral approach

Final Summarizing Report

Sjef Staps, Nico Polman

Dit rapport vat de resultaten samen van het PPS-project Healthy Dutch Caribbean Islands, uitgevoerd tussen 2021 en 2025. Doel van het project was het ontwikkelen van veerkrachtige en duurzame business cases voor natuurbescherming. Daarmee wordt ingespeeld op ecologische uitdagingen en gewerkt aan een natuur-inclusieve economie voor het eiland.

Identification of opportunities for nature-inclusive business cases

Results of the workshops on Positive Health and Living Environment (project Healthy Dutch Caribbean Islands)

Sjef Staps, Herman van Wietmarschen, Martin Kershaw

Natuur is van groot belang voor de eilanden in het Caribische deel van het Koninkrijk. Het project Healthy Dutch Caribbean Islands ondersteunt de ontwikkeling van een natuur-inclusieve economie op St. Eustatius, samen met lokale partners. Dit rapport presenteert de resultaten van workshops waarin mogelijke verdienmodellen voor natuurbescherming zijn verkend. De aanpak is gebaseerd op het Bolk-model voor positieve gezondheid en leefomgeving, aangepast aan de context van het eiland.

Wetenschappelijk artikel

Factors affecting colonisation success of the anecic earthworm Lumbricus terrestris (L.) in mesocosms on temperate pasture

Roos van de Logt, Nick van Eekeren

Een 12 maanden durend veldexperiment op twee Nederlandse melkveehouderijen toont aan dat de inheemse regenworm Lumbricus terrestris, ook wel bekend als “pendelaar”, na introductie kan overleven, gangen dieper dan 60 cm kan graven en zich kan voortplanten. Dit geldt voor zowel lokaal verzamelde als geïmporteerde wormen. Stimulatie van pendelaars door beheer en introductie in weilanden zonder deze soort kan bijdragen aan klimaatadaptieve waterbeheermaatregelen.

Geplaatst op:
27-05-2025